گفتارگردانی یا دوبله یا دوبلاژ قرار دادنِ صدای صداپیشگان (به نام دوبلور یا گفتارگردان ) بهجای صدای اصلیِ بازیگران یا شخصیتهاست.
دوبله امروزه اغلب برای تغییرِ زبان فیلم انجام میشود و گاه نیز که هنرپیشه از عهده خوانندگی بر نمیآید صدا آواز دوبله میشود. در گذشته، بهدلیل مرسوم نبودن امکانات صداگذاری سرِ صحنه با کیفیت مناسب، بسیاری از فیلمها به همان زبان اصلیِ خود نیز دوبله میشدند. ازجمله این فیلمها میتوان به فیلمهایی چون دستفروش و بسیاری از فیلمهای دهه شصت و پیش از آن در ایران اشاره کرد.
دوبله ایران از ۳ بخشِ گروههای غیر وابسته (مستقل)، سازمانی و سندیکایی (انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم) تشکیل شدهاست.
دوبله همزمان یک فیلم در حال پخش در سینما است مردم نشستهاند و دوبلرها زنده و نفس به نفس دوبله میکنند اگر اشتباهی شود و کلمه یا جمله ای جا بیفتد و یا اشتباهی در دوبله کردن انجام شود، امکان برگشت و درست کردن آن وجود ندارد اگر کار دوبله در استودیو انجام شود و مشکل یا اشتباهی به وجود بیاید میتوان آن را حل کرد اما در دوبله همزمان باید شش دانگ حواس دوبلورها به کار باشد ، چه کار خوب باشد و چه بد باید دوبله را ادامه دهید .
در دوبله ناهمزمان، لزومی برای تطبیق صدای جایگزین با حرکات لبِ افرادِ فیلم وجود ندارد. در این نوع دوبله، صدای اصلی فیلم قطع نمیشود و تنها از شدت آن کاسته میشود. دوبله فیلمهای مستند غالباً دوبله ناهمزمان است. از این دوبله در برخی کشورها، ازجمله در روسیه برای فیلمهای سینمایی و سریالها استفاده میشود. در دوبله ناهمزمان فیلمهای داستانی، بیشتر اوقات یک نفر یا دو نفر (یک زن و یک مرد) بهجای تمامی نقشها حرف میزنند.
در ایران گویندگان فیلم، انیمیشن و مستند به دو صورت سر ضبط پروژههای فیلم و انیمیشن میروند.
در این روش هر گوینده بهتنهایی آفیش میشود و دیالوگهای خود را بهصورت یکنفره ضبط میکند. این کار در کیفیت پروژه تاثیر بهسزایی دارد.
در این روش، گویندگان پس از تمرین با یکدیگر، سرِ ضبط استودیو به گفتن دیالوگها میپردازند. این روش، در دوبله ایران، از دیرباز تا کنون وجود داشتهاست و همانند اجرای تئاتر دستهجمعی، حساس و سخت است که تنها گروههای دوبلاژ وابسته به سازمان صدا و سیما مانند سندیکا یا کوالیما و گفتار فیلم ایرانیان این کار را انجام میدهند.