بایوس (BIOS) برنامهای روی قطعهای از مادربورد (Motherboard) است که وظیفه هماهنگ کردن و پیکربندیهای پایهای و همچنین بوت کردن سیستم عامل را بر عهده دارد.
کلمه بایوس (BIOS) (بخوانید /ˈbaɪ.ɒs/) مخفف عبارت Basic Input/Output System به معنای "سامانه ورودی/خروجی پایهای" بوده و معمولاً با نامهای زیر نیز شناخته میشود:
مفهموم BIOS برای اولین بار توسط Gary Kildall (که یک محقق کامپیوتر بود) بیان شد و برای اولین بار در سیستم عاملش CP/M ظاهر شد. بعدها در نسخههایی از سیستم عامل MS-DOS فایلهایی قرار گرفتند که کار مشابه BIOS را انجام میدادند.