
کتابخانه و موزه ملی ملک (یا موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک) نخستین موزه وقفی-خصوصی ایران و یکی از غنیترین مراکز فرهنگی کشور است. این مجموعه در سال 1316 خورشیدی توسط حاج حسین آقا ملک (بزرگترین واقف فرهنگی ایران) تاسیس شد و به همراه زمینها و املاک مرتبط، وقف آستان قدس رضوی گردید. حاج حسین ملک، از تجار نیکوکار تبار تبریزی ساکن تهران، گنجینه شخصی خود شامل هزاران نسخه خطی، آثار هنری و اشیای تاریخی را وقف کرد تا برای همیشه در خدمت فرهنگ و پژوهش باقی بماند.
در سال 1323، زمینی وسیع در باغ ملی تهران (محل فعلی) برای ساخت بنای جدید وقف شد. ساختمان کنونی در سالهای 1364 تا 1375 توسط آستان قدس رضوی احداث گردید و مجموعه به اینجا منتقل شد. امروزه این موسسه غیردولتی و غیرانتفاعی زیر نظر مستقیم تولیت آستان قدس رضوی اداره میشود و هدف اصلی آن حفظ، پژوهش و نمایش میراث فرهنگی ایران اسلامی است.
یکی از شش گنجینه بزرگ نسخههای خطی ایران (همراه با کتابخانه ملی، آستان قدس، مجلس، مرعشی نجفی و دانشگاه تهران).
بیش از 19000 نسخه خطی نفیس (از قرن سوم هجری تا دوران معاصر)، شامل قرآنهای کهن، آثار ادبی، علمی و تاریخی.
حدود 70 هزار کتاب چاپی، هزاران کتاب چاپ سنگی، نشریات ادواری و منابع پژوهشی.
خدمات کتابخانه رایگان است (با عضویت ساده) و برای پژوهشگران، دانشجویان و علاقهمندان باز است.
موزه ملک گنجینهای سههزار ساله از هنر و تاریخ ایران را در خود جای داده:
سکه، نشان و مدال: یکی از کاملترین مجموعههای سکه ایران از دوران هخامنشی تا پهلوی.
آثار خوشنویسی و نگارگری: آثار استادان بزرگ مانند میرعماد، سلطان علی مشهدی و رضا عباسی.
نقاشی: تابلوهای خاندان غفاری و کمالالملک (شامل آثار نفیس مانند تالار آینه قاجار).
آثار لاکی: قلمدان، جلد کتاب و سرقلیانهای نفیس.
فرش و بافتنیها: فرشهای تاریخی و ارزشمند.
تمبر: مجموعه کامل تمبرهای ایران و جهان.
تکاثر: هر فصل یک اثر نادر از مخازن نمایش داده میشود.
آثار اهدایی بانو عزتملک ملک (دختر واقف): نقاشیهای قاجاری، آثار لاکی و نسخههای خطی.
سالن اختصاصی حاج حسین آقا ملک و نمایشگاههای موقت.
آدرس: تهران، میدان امام خمینی (توپخانه)، سردر باغ ملی، خیابان ملل متحد (میدان مشق سابق)، روبهروی وزارت امور خارجه.
دسترسی آسان: مترو ایستگاه امام خمینی (خط 1)، سپس پیادهروی کوتاه از سردر باغ ملی.
روزهای بازدید: همه روزه به جز جمعهها و تعطیلات رسمی.
ساعات کاری:
ششماهه اول سال (بهار و تابستان): حدود 8:30 تا 16:30
ششماهه دوم سال (پاییز و زمستان): حدود 8:30 تا 15:30 یا 16:15 (توصیه میشود پیش از بازدید تماس بگیرید).
قیمت بلیط موزه: 15000 تومان (عادی) – با تخفیف ویژه برای گردشگران، دانشجویان و گروهها تا 5000 تومان.
کتابخانه: ورود و خدمات کاملاً رایگان.
تلفن تماس: 021-66726613
سایت رسمی: malekmuseum.org
مجموعه مشخصات در جهت گسترش پایگاه های اطلاعاتی اقدام به راه اندازی مجموعه دانشنامه مشخصات در زمینه های مختلف نموده است تا بتواند کمکی به گسترش اطلاعات و شفافیت در جامعه نمایید.