اسماعیل مهرتاش موسیقی دان بود. او تحصیلات خود را در مدرسه دارالفنون به پایان رساند و سپس به موسیقی روی آورد و فراگیری تار را نزد درویش خان آغاز کرد. او بعدتر نزد داوود شیرازی و سپس علینقی وزیری به آموزش موسیقی پرداخت. مهرتاش، کلاس هایی برای آموزش تار، فن بیان و هنرپیشگی بنیان گذاشت. او همچنین حدود چهارصد و پنجاه آهنگ برای مناسبت های گوناگون ساخت. وی در زمینه نمایشنامه نیز فعالیت داشت و نمایشنامه هایی تا پیش از ایجاد جامعه باربد در منازل اجرا می کرد، از جمله «بچه سه قلو»، «ابهت الممالک» و «انوشیروان عادل».
از شاگردان اسماعیل مهرتاش در موسیقی می توان عبدالوهاب شهیدی، مرضیه، ملوک ضرابی، جمال وفایی، رامش، حمید محجوب، محمد منتشری، شاهرخ شاهید، محمدرضا شجریان، حسین فرجی رضاسقایی را نام برد. همچنین هنرپیشگانی چون محمدعلی کشاورز، عزت الله انتظامی، علی نصیریان و رسول نجفیان نزد او آموزش دیده اند. مهرتاش در سال ۱۳۰۵، جامعه باربد را تاسیس کرد که در آنجا تار می نواخت و تصنیف می ساخت و آواز و ردیف موسیقی را آموزش می داد.