بیوگرافی علی اکبر دهخدا

علی اکبر دهخدا

علی اکبر دهخدا ادیب، لغت شناس، سیاستمدار و نوسنده و شاعر بود. او مولف و بنیان گذار لغت نامه دهخدا نیز بوده است. دهخدا از درخشان ترین چهره های فرهنگ و ادب فارسی معاصر است. اگرچه اصلیت او قزوینی بود، اما پدرش خان بابا خان که سپاهی بود و از ملاکان متوسط قزوین بود، پیش از زاده شدن وی از قزوین خارج شد و دار و ندار خود را فروخت و در تهران اقامت گزیده بود. هنگامی که او نه ساله بود پدرش در بروجرد فوت کرد و مادرش تربیت او را به عهده گرفت. در آن زمان غلامحسین بروجردی که از دوستان خانوادگی آن ها بود کار تدریس دهخدا را آغاز کرد و دهخدا تحصیلات قدیمی را نزد او آموخت.

از آثار دهخدا می توان به «امثال و حکم» در چهار جلد اشاره کرد و نیز به دو ترجمه از تالیفات مونتسیکو که تاکنون به چاپ نرسیده است. او همچنین فرهنگ فرانسه به فارسی را نوشت؛ شامل لغات علمی، تاریخی، ادبی، جغرافیایی و طبی که معادل های دقیق آن ها را به دست آورد و این کتاب همچون ترجمه تالیفات مونتسکیو، تاکنون به طبع نرسیده است. مقدمات تالیف و سپس انتشار لغت نامه دهخدا از اواخر دهه ۱۳۰۰ هجری خورشیدی با مساعدت دولت فراهم شد و اولین قراردادها برای این منظور سال های ۱۳۱۳ و ۱۳۱۴ بین وزارت معارف و علی اکبر دهخدا منعقد شد. اولین مجلد لغت نامه در سال ۱۳۱۸ منتشر شد، اما به دلیل کندی کار چاپخانه بانک ملی، آغاز جنگ جهانی دوم و حجم وسیع کار، چاپ لغت نامه متوقف شد. پس از پایان جنگ، اندیشه چاپ و نشر تالیف دهخدا به یک ایده ملی تبدیل شد.