غلامحسین سمندری

غلامحسین سمندری

غلام حسین سمندری نوازنده دوتار چیره دست خراسان و از نوابغ موسیقی این خطه بود. او در خانواده ای متوسط در باخرز به دنیا آمد. در کودکی همراه پدرش عبدالرحمان سمندری به شغل آرایشگری می پرداخت. از ۱۰ سالگی بود که به واسطه پدرش نواختن دوتار را آغاز کرد و در ۱۲ سالگی آن را به طور کامل آموخت. پس از آن نیز به تدریج نزد استادان بزرگ موسیقی خراسان هم چون غلامرضا قوی تن آموزش دید و همراه با رشد هنری در جشنواره های داخلی و بین المللی حضور یافت و عنوان هایی را نیز به دست آورد. ازجمله این کشورها می توان آلمان، ایتالیا، فرانسه، یونان، لبنان، سوییس و اتریش را نام برد.

سمندری را بیش تر با مقام «سرو خرامان» و با آواز محمدابراهیم شریف زاده می شناسند. وی تاثیر زیادی بر موسیقی نواحی خراسان داشت که تا به امروز ادامه یافته است. وی با بهره گیری از جنس خاصی از تار و دو ماه کار بر روی سازش در سال ۱۳۴۳، دو تار ویژه ای را ساخت و پس از آن تلاش کرد آهنگ ها و مقام های قبلی را بر روی نظام کوکی تازه پیاده کند که سرانجام موجب تغییر گسترده ای در موسیقی خراسان شد.

وی که در همان سال برای شرکت در جشن فرهنگ و هنر به تهران رفته بود، ضمن ملاقات با استاد یگانه و به درخواست وی، سیم های دوتار وی را نیز دگرگون می کند و بدین ترتیب این تغییر رفته رفته در سراسر خراسان فراگیر می شود. سمندری که به شنیدن موسیقی از طریق رادیو و گرامافون علاقه ای خاص داشت، با شنیدن قطعه ای کردی می کوشد با ساز خود آن را اجرا کند که با اجرای هنرمندانه آن آهنگ کردی وی در موسیقی تربت جام عمومیت می یابد.

از حسین سمندری تنها یک آلبوم به نام خون پاش و نغمه ریز در سال ۱۳۸۰ از سوی موسسه فرهنگی هنری ماه ریز مهر منتشر شد که یکی از پرفروش ترین آلبوم های موسیقی نواحی بوده است. این آلبوم گلچینی است به انتخاب ارشد تهماسبی که از میان چندین ساعت صدابرداری از همراهی ساز حسین سمندری و آواز محمدابراهیم شریف زاده منتشر شده است. این آلبوم دربردارنده ۸ ترانه خراسانی است.

غلام حسین سمندری در نیمه های اسفند ۱۳۹۰ دچار سکته مغزی شد که موجب از کار افتادن دست چپش شد. بیماری وی که در بیمارستان سجادیه تربت جام بستری بود ادامه یافت و دچار عفونت ریه و حنجره نیز شده بود.وی سرانجام روز سوم فروردین ۱۳۹۱ و در حالی که تنها چند ساعت از مرخص شدنش از بیمارستان می گذشت در سن ۷۹ سالگی، درگذشت. پس از درگذشت حسین سمندری، فرزندش حسن سمندری که شاگرد و همراه پدر بوده، شاگردان وی را آموزش می دهد. وی به منظور حفظ میراث حسین سمندری، ساز وی را به موزه موسیقی اهدا کرد.