محمدرضا سرشار

محمدرضا سرشار

محمدرضا سرشار مشهور به رضا رهگذر، نویسنده، مجری و پژوهشگر و منتقد ادبی و گوینده برنامه رادیویی قصه ظهر جمعه است. مجموع شمارگان آثار او به شش میلیون جلد می رسد. او پس از اخذ دو دیپلم فنی و ریاضی و طی دوره سربازی در کسوت سرباز معلم (سپاهی دانش) در سال ۱۳۵۴، در رشته مهندسی صنایع دانشگاه علم و صنعت مشغول به تحصیل شد. اما به خاطر علاقه ای که به نویسندگی داشت پس از گرفتن فوق دیپلم دانشگاه علم و صنعت را رها کرد و به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران رفت. سرشار در سال ۱۳۵۹ در شیراز ازدواج کرد. در سال ۱۳۸۵ از سوی شورای ارزشیابی هنرمندان و نویسندگان مستقر در وزارت ارشاد، برای مجموعه فعالیتهای ادبی سرشار،به وی گواهینامه درجه یک هنری داده شد. همچنین در پیامی از رهبر انقلاب، برای مراسم بزرگداشت او در سال ۱۳۸۵ ـ که مشترکاً توسط صدا و سیما و جشنواره «داستانهای قرآنی، پیامبران و ائمه» برگزار شد ـ آمده است: «آقای سرشار حق بزرگی بر ادبیات انقلاب دارند.»نخستین آثار قلمی سرشار (رهگذر) در سال ۱۳۵۲، در یکی از مجلات هفتگی ادبی و اولین کتابش در سال ۱۳۵۵ به چاپ رسید.

در مجموع، چهار عنوان کتاب و چند داستان کوتاه از سرشار، در دوران پیش از انقلاب منتشر شد. سرشار فعالیت سیاسی در دوران سلطنت دودمان پهلوی را با داستان های خود پی می گرفت. با وجود این، در دوران اوج گیری انقلاب ۵۷، در اواخر دوره صدارت تیمسار ازهاری دستگیر و اوایل نخست وزیری شاهپور بختیار، همراه با خیل زندانیان سیاسی کشور، آزاد شد. در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، حدود ۱۴۰ عنوان کتاب دیگر از وی، در قالب داستان، پژوهش، نقد و مباحث نظری ادبی، به شکل تالیف یا ترجمه و تعدادی نیز (مانند سه شماره گاهنامه داستان، هفت مجلد قصه های انقلاب، دو مجلد «سه شنبه های دوست داشتنی» و …)به صورت گردآوری و ویرایش غلیظ، برای کودکان و نوجوانان و بزرگسالان منتشر شد. محمدرضا سرشار از سال ۱۳۶۰ تا سال ۱۳۸۴، اجرای برنامه رادیویی قصه ظهر جمعه را برعهده داشت. او همچنین دو سال در برنامه نوجوان شبکه یک سیما به نام «آستانه» قصه گویی کرد و اجرای ده ها برنامه قصه گویی برای کودکان و نوجوانان در شبکه های قرآن، دو و پنج سیما را برعهده داشت. اجرای نریشنهای چندین فیلم مستند تلویزیونی برای شبکه افق نیز در کارنامه سرشار دیده می شود.

سرشار در ۱۶ دوره داور «کتاب سال جمهوری اسلامی» طی سال های ۱۳۶۲ تا ۱۳۷۶ بود. او به مدت پنج سال طی سالهای ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۵، عضو هیئت نظارت بر کتاب های کودکان و نوجوانان (منتخب شورای فرهنگ عمومی) بود.در دهه ۱۳۷۰، سرشار یک دوره دبیری جشنواره کتاب کودک و نوجوان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را برعهده داشت. از محمدرضا سرشار نقدهای ادبی بسیاری منتشر شده است. نیم نگاهی به هشت سال قصه جنگ،پیش از آنکه سرها بیفتد، فضل الله صبحی مهتدی، صمد بهرنگی، آن گونه که بود و منظری از ادبیات داستانی پس از انقلاب از جمله این کتابهای نقد هستند. سرشار تجربه برگزاری نقدهای تلویزیونی را نیز داراست. او در ۲۶ قسمت از برنامه تلویزیونی «نقد کتاب چهار» شبکه چهار تلویزیون، رمان های و خارجی را نقد کرد. نقدهای سرشار به دلیل ویژگی های خاص خود همیشه بحث انگیزترین سوژه ها در بین نویسندگان و علاقه مندان به ادبیات داستانی معاصر، اعم از موافق یا مخالف، بوده است.