محمود فرشچیان

محمود فرشچیان

محمود فرشچیان نقاش نگارگر است که تاثیر درخور توجهی در روند نقاشی سنتی ایرانی و دیگر هنرهای سنتی داشته است. برخی از آثار او توسط وزیران امور خارجه ایران (کمال خرازی و محمدجواد ظریف) به عنوان هدیه به سفرا و وزرای کشورهای خارجی اهدا شده است. آثار او در بسیاری از شهرهای جهان مانند: پاریس، نیویورک، شیکاگو و … به نمایش گذاشته شده است. در سال ۱۳۹۳، نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر به وی اهدا شد.

پدر محمود فرشچیان که نماینده فرش اصفهان بود، او را به کارگاه نقاشی میرزا آقا امامی برد و امامی به استعداد فرشچیان در زمینه نقاشی پی برد. فرشچیان پس از آموزش نزد او و عیسی بهادری و دانش آموختگی از مدرسه هنرهای زیبای اصفهان، برای گذراندن دوره هنرستان هنرهای زیبا به اروپا سفر کرد و چندین سال به مطالعه آثار هنرمندان غربی در موزه ها پرداخت. بنا بر گفته خودش، در اروپا اول کسی بود که با بسته ای از کتاب و قلم وارد موزه می شد و آخر از همه از موزه خارج می شد.

پس از بازگشت به ایران، فرشچیان کار خود را در اداره کل هنرهای زیبای تهران آغاز کرد و به مدیریت اداره ملی و استادی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران برگزیده شد. محمود فرشچیان، هم اکنون در نیوجرسی آمریکا ساکن است و سفرهای دوره ای و فصلی به ایران دارد.

فیلم مستندی نیز با عنوان عشق پرداز به کارگردانی حمید کاویانی و با حضور عزت الله انتظامی، پرویز پورحسینی و با صدای زیبا بروفه در نکوداشت او ساخته شده است که در آیین رونمایی کتاب پنجم او به نمایش درآمد. محمود فرشچیان سه فرزند به نام های علی مراد، لیلا و فاطمه دارد. علی مراد فرشچیان در ایالت فلوریدا آمریکا مشغول طبابت می باشد و لیلا در شغل تحلیلگر رفتار در ایالت نیوجرسی ساکن است.

امبرتو بالدینی، استاد فقید تاریخ هنر و رئیس دانشگاه بین المللی هنر فلورانس ایتالیا معتقد بود برای دریافت باطنی یا درونی کار فرشچیان دیدی ژرف نگر لازم است و صبری زمان گیر؛ و فرشچیان در حوزه نقاشی یک نقطه عطف و پدیده ای شگرف به شمار می آید.

از فرشچیان نقل شده که چون از امام هشتم شیعیان برای دست معیوبش شفا گرفت خادم افتخاری حرم وی شده است.

موزه محمود فرشچیان که بیش از ۵۰ اثر از او را در خود جای داده است سال ۱۳۸۰ در مجموعه ۱۱۰ هکتاری کاخ سعد آباد افتتاح شد. در ۳۰ مهر ۱۳۹۷ هم دانشگاه محمود فرشچیان با عنوان کامل «دانشگاه هنرهای اسلامی-ایرانی استاد فرشچیان» به عنوان زیر مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی افتتاح شد.

برخی آثار

• تابلوی «ضامن آهو»: طرحی از شمایل امام رضا(ع)
• تابلوی «پنجمین روز آفرینش»: در این تابلو همه مخلوقات زمینی و آسمانی به ستایش پروردگار مشغولند.
• تابلوی «ابراهیم نبی»: تابلوی ابراهیم ع در آتش، گلستان شدن آتش بر ابراهیم (ع)
• تابلوی «عصر عاشورا»: فرشچیان در مورد نحوه طراحی این اثر می گوید:

«سه سال پیش از انقلاب روز عاشورا مادرم مرا نصیحت کرد و گفت: به روضه گوش کن تا چند کلمه حرف حساب بشنوی؛ و من با ایشان گفتم: من اول در اتاقم کاری دارم بعد خواهم رفت. حال عجیبی به من دست داد. وارد اتاق شدم، قلم را برداشتم و تابلوی عصر عاشورا را شروع کردم. قلم را که برداشتم تابلویی شد که الآن هست بدون هیچ تغییری». این اثر توسط او به موزه آستان قدس رضوی اهدا شد.

• تابلوی «شمس و مولانا»: که از یکی از اشعار مولانا الهام گرفته شده است. رنگ های خاصی در نقاشی استفاده شده است تا ارتباط عرفانی و معنوی که بین مولوی و شمس وجود داشته را برجسته کند.
• تابلوی «ستایش»: به گفته وی این تابلو برداشتی از مفهوم آیه 'یسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الارْضِ' است.
• تابلوهای آسمان چهارم و شام غریبان: که روز یکشنبه ۱۵ شهریور ۱۳۹۴ در مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد رونمایی شد.
• تابلوی « یتیم نوازی امام علی (ع) »؛ با نام اصلی «پناه»، مهربانی و یتیم نوازی امام علی (ع) را سوژه اصلی کار قرار داده است.
• طراحی پنجمین ضریح حرم امام رضا(ع)
• طرح ضریح جدید مقبره امام حسین (ع) در کربلا اثر فرشچیان است که با مهارت استادان طلاکار و نقره کار ایران به اجرا درآمده و در سال ۱۳۹۱ در قم رونمایی و سپس به کشور عراق منتقل شد.
• آخرین و پنجمین جلد از کتاب آثار محمود فرشچیان شامل تازه ترین آثار این هنرمند از سوی انتشارات گویا شامل ۱۵۰ اثر نگارگری و طراحی از تازه ترین آثار محمود فرشچیان در ۲۵۸ صفحه رنگی با کاغذ در سال ۱۳۸۷ منتشر شده است.
• همچنین دست خط های فرشچیان شامل نامه ها و یادداشت ها از ویژگی طرح های مینیاتوری او برخوردار است.

منتخبی از جوایز

• ۱۳۹۳: نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر
• ۱۳۸۵: برگزیدگان چهاردهمین جشنواره رادیو و تلویزیون استان اصفهان
• ۱۳۸۰: چهره ماندگار
• ۱۳۷۹: انضمام نام هنرمند در فهرست روشنفکران قرن بیست و یکم
• ۱۳۷۴: مدال طلای جشنواره بین المللی هنر، آمریکا
• ۱۳۷۲: نشان درجه یک هنر
• ۱۳۶۴: تندیس طلایی اسکار ایتالیا
• ۱۳۶۳: نشان هنر نخل طلایی ایتالیا
• ۱۳۶۳: تندیس طلایی اروپایی هنر، ایتالیا
• ۱۳۶۲: دیپلم آکادمیک اروپا، آکادمی اروپا، ایتالیا
• ۱۳۶۱: دیپلم لیاقت دانشگاه هنر، ایتالیا
• ۱۳۶۰: مدال طلای آکادمی هنر و کار، ایتالیا
• ۱۳۵۲: جایزه اول وزارت فرهنگ و هنر، ایران
• ۱۳۳۷: مدال طلای جشنواره بین المللی هنر، بلژیک
• ۱۳۳۱: مدال طلای هنر نظامی، ایران