منصور ستاری

منصور ستاری

منصور ستاری سرتیپ پدافند نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی و فرمانده آن نیرو از بهمن ۱۳۶۵ تا دی ۱۳۷۳ بود. وی در سال ۱۳۷۳ در سانحه سقوط هواپیما در نزدیکی فرودگاه بین المللی شهید بهشتی اصفهان، به همراه افسران بلندپایه نیروی هوایی کشته شد. سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، فرزند اوست.

او در سال ۱۳۲۷ و در روستای ولی آباد قرچک و در خانواده ای متوسط به دنیا آمد. نام پدرش حسن ستاری و شاعر بود. زمانی که او نه سال داشت پدرش درگذشت. در سال ۱۳۴۶ با پایان یافتن تحصیلات متوسطه و اخذ دیپلم وارد دانشکده افسری شد و پس از پایان دوران آموزشی در سال ۱۳۴۸ به درجه ستوان دومی نائل گشت. سال ۱۳۵۰ برای گذراندن دوره عملی کنترل رادار راهی آمریکا شد و پس از یک سال به ایران بازگشت و به عنوان افسر رهگیر نیروی هوایی مشغول به کار شد. در سال ۱۳۵۴ در کنکور سراسری شرکت کرد و در رشته برق و الکترونیک دانشگاه تهران پذیرفته شد. اما با شروع جنگ در حالی که بیش از چند واحد به پایان تحصیلات دانشگاهی اش باقی نمانده بود تحصیل در دانشگاه تهران را رها کرده و به رسته نظامی خود در نیروی هوایی بازگشت.

وی طرح ها و ابتکارات زیادی در تجهیز سیستم های راداری و پدافندی به اجرا درآورد که موجب ارتقای کارایی سیستم راداری در طول جنگ گشت. در سال ۱۳۶۲ به دلیل کارایی و لیاقتی که از خود نشان داده بود به سمت معاونت عملیات پدافند نیروی هوایی منصوب گشت. سال ۱۳۶۴ زمان ارتقاء او به سمت معاونت طرح و برنامه نیروی هوایی بود. سرانجام در بهمن ماه سال ۱۳۶۵ به فرماندهی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی منصوب گردید و تا پایان عمر خود عهده دار این مسئولیت بود.

از دیگر اقدامات وی تاسیس دانشگاه هوایی به منظور تربیت افسران جوان و تحصیلکرده برای نیروی هوایی، باز گشایی موزه های هوایی محمدامیر خاتمی (فرمانده اسبق نیروی هوایی) و دیگری موزه فرودگاه قلعه مرغی در قدیمی ترین آشیانه های هواپیما بین سال های ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۲ است. در سال ۱۳۶۶ شمسی وی با کمک تعدادی از افسران نهاجا از جمله سرتیپ فریدون علی مازندرانی، سرتیپ دوم پرویز ابراهیمی، سرتیپ دوم عطاءالله بازرگان، جهاد خودکفایی نهاجا را تاسیس نمود که این جهاد بعدها به سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی هوایی ارتش تغییر نام داد. بازسازی هواپیماهای این دو موزه توسط دفتر مطالعات و تحقیقات نیروی هوایی انجام شد. علاوه بر آن سه آشیانه تاریخی نیز که آلمانی ها و بریتانیایی ها در سال های ۱۳۰۳ تا ۱۳۰۷ ساخته بودند در میراث فرهنگی ثبت شدند.

ستاری در سال ۱۳۶۲ به سِمَت معاون عملیات فرماندهی پدافند هوایی نیروی هوایی ارتش و در سال ۱۳۶۴ به عنوان معاون طرح و برنامه نهاجا برگزیده شد و در بهمن ماه سال ۱۳۶۵ در درجه سرهنگی به فرماندهی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی منصوب و تا هنگام کشته شدن در این سِمَت انجام وظیفه کرد. وی طرح ها و ابتکارهای زیادی در تجهیز سیستم های راداری و پدافندی به اجرا گذاشت که در طول جنگ تحمیلی، توان نیروی هوایی را در سرنگونی هواپیماهای عراقی افزایش داد.

یکی از مهم ترین فعالیت های ستاری در سال های ۱۳۶۶ تا پایان جنگ تحمیلی، اسکورت ناوگان تجاری کشتی های نفتکش در خلیج فارس و دریای عمان تا خروج آن ها در خلال جنگ نفت کش ها بود. انجام عملیات اسکورت با توجه به حجم عملیات جنگی و نیز حجم عملیات عادی و روزانه نهاجا این کار بسیار دشوار و عظیم بود.

سید علی خامنه ای (حفظه الله) در سخنانی ضمن اشاره به این که از نخستین روزهایی انقلاب با ستاری آشنا بوده است، درباره اقدامات او در زمینه طراحی های علمی-نظامی بیان می کند: «ساخت وسایل زمینی رادارها و وسایل هدایت شونده زمینی و به کارگیری بسیار دشوار و پیچیده آن ها جزو افتخارات نیروی هوایی است، که ستاری قبل از آنکه فرمانده نیروی هوایی شود، یکی از قهرمان های این میدان بود. او و بسیاری دیگر که امروز در بین شما هستند و من آن ها را می شناسم، از همان زمان و بعد از آن زمان، در داخل جبهه ها لحظه به لحظه مشغول تحرک و فعالیت جانکاه اما شیرین برای یک انسان متعهّد بودند».