کیخسرو پورناظری

کیخسرو پورناظری

کیخسرو پورناظری موسیقی دان نوازنده و آهنگساز است. پدرش، پرویز پورناظری، معروف به حاجی خان و مادرش، پورانداخت سرحددار، موسس نخستین دبیرستان ملی دختران و اولین زن دیپلمه در کرمانشاه بود. پورناظری از کودکی موسیقی را با ساز تار شروع کرد و نزد پدر کتاب های هنرستان موسیقی، آثار وزیری و ردیف موسیقی سنتی را فرا گرفت. شعر و ادبیات کهن فارسی را از مادر آموخت و محضر هنرمندانی چون کیوان سمیعی و بهزاد کرمانشاهی را درک نمود.

وی در رشته مهندسی راه و ساختمان به تحصیل پرداخت و در سال سوم آن را رها کرد، چرا که آن را با حال و هوای خود هماهنگ ندید. پس از آن وارد رشته موسیقی در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد. وی بعدها با حضور در محضر «دادبه»، به مدت ۱۲ سال تاریخ و فرهنگ باستان را نزدش آموخت. پورناظری در سال ۱۳۵۱ به عنوان کارشناس موسیقی در وزارت فرهنگ و هنر وقت به گردآوری و بازسازی نغمه های موسیقی کردی و سنتی پرداخت و سرپرستی ارکستر کردی و سنتی را تا سال ۱۳۵۷ به عهده داشت.

کیخسرو پورناظری در سال ۱۳۵۹ گروه تنبور شمس را بنیان نهاد که این کار،راهی نوین را برای نگاه به گروه نوازی موسیقی تنبور پیش اهل موسیقی نهاد. از این منظر کاری را که کیخسرو پورناظری با ساز تنبور کرد می توان بعدها با تجربه گروه کامکارها در شهری کردن موسیقی کردی مقایسه نمود. شناخت پورناظری از ساز تنبور و آشنایی عمیق اش با موسیقی نواحی منطقه کرمانشاه و علاوه بر آن استفاده ظریف و متناسب از ساز دف در ساختار گروه فضایی را فراهم آورد تا نگاه به گروه نوازی تنبور صورت و صبغه ای متفاوت پیدا کند و بعدها گروه های دیگری هم به تاسی از کار وی در این زمینه شکل بگیرد. حاصل این گروه آلبوم «صدای سخن عشق» با صدای شهرام ناظری بود. بعدها پورناظری آثاری چون «حیرانی»، «مهتاب رو» را با ناظری کار کرد و البته در این میان برخی از آثار همانند تصنیف مردان خدا را هم با جلال الدین محمدیان به صحنه برد.

پورناظری در سال های میانی دهه ۱۳۷۰ به اتفاق فرزندانش، تهمورس و سهراب تحولی جدی تر در گروه شمس را کلید زد که حاصل آن اجرای بیش از ۳۰۰ کنسرت در داخل و خارج بود. این گروه آثاری چون «مستان سلامت می کنند» با صدای بیژن کامکار، «پنهان چودل» با صدای حمیدرضا نوربخش را هم انتشار عمومی داده است. کیخسرو پورناظری هم اکنون مدیریت آکادمی موسیقی پورناظری را در شهر تهران بر عهده دارد. دو فرزند کیخسرو پورناظری نیز به فعالیت های موسیقی پرداخته اند.