یدالله ثمره

یدالله ثمره

یدالله ثمره استاد دانشگاه و زبان شناس است. وی از برجسته ترین زبان شناسان، استاد بازنشسته دانشگاه تهران، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی و اولین رئیس انجمن زبان شناسی ایران بود و در حوزه آواشناسی و واج شناسی تخصص داشت.وی چندین کتاب در زمینه آموزش زبان فارسی تالیف کرد. یکی از برجسته ترین آثار او، کتاب آواشناسی زبان فارسی: آواها و ساخت آوایی هجا بود که توسط مرکز نشر دانشگاهی به چاپ رسید.ایران کلباسی همسر اوست.

خانواده فرهنگی اش زیربنای تحصیلات عالیه ی او شد. در محضر استادان نامدار دانشکده ادبیات تلمّذ کرد و با هزینه تحصیلی شاگردان اول به انگلیس رفت. رساله دکتری اش را در آواشناسی نوشت و نخستین فارغ التحصیل دکتری از دانشگاه لندن شد. در جوانی با لغت نامه دهخدا و فرهنگ معین همکاری کرد. در سازمان جغرافیایی کشور، در اجرای طرح گردآوری گویش ها سازمان دهنده موثری بود. آزمایشگاه زبان را در فرهنگستان دوم سپس در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران راه اندازی کرد؛ در طرح نمونه برداری از گویش های روستاها که با کمک وزارت جهاد کشاورزی انجام می گرفت همکاری داشت. عضو دائمی انجمن بین المللی آواشناسی بود.

در سازمان استاندارد جهانی و در همکاری با ISO، موفق شد خط فارسی را مستقل از خط عربی معرفی کند. در طرح کاشت حلزونی گوش برای بهبود شنوایی ناشنوایان، تعیین میزان سنجش شنوایی بر عهده ی او گذاشته شده بود. استاد و مدیرگروه زبان شناسی و پایه گذار انجمن زبان شناسی و نخستین رئیس آن شد. عضو فرهنگستان دوم و مدیر بخش گویش شناسی آن بود. به عضویت پیوسته فرهنگستان سوم انتخاب شد. کتاب آواشناسی زبان فارسی را تالیف کرد که به چاپ هفدهم یا هجدهم رسیده است. برای آموزش زبان فارسی به خارجیان،مجموعه ی پنج جلدی آزفا را تالیف کرد که به اکثر زبان های زنده جهان ترجمه شده است و کتاب زبان های خاموش را با همکاری خانم قریب ترجمه کرد.