یعقوب آژند پژوهشگر تاریخ، هنر و ادبیات است. دوره ابتدایی و متوسطه را در زاگاهش شهر میاندوآب گذران. از سال 1358 به بعد تدریس در دانشگاه های مختلف از جمله دانشگاه تهران، شهید بهشتی، تربیت مدرس، تربیت معلم وغیره را شروع کرد. آژند در سال 1374 تدریس دانشگاهی خود را در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران متمرکز کرد و عضو هیئت علمی این دانشکده با گرایش تاریخ هنر شد. در سال 1379 به درجه دانشیاری و در سال 1383 به درجه استادی نایل آمد. آژند تا کنون یک بار استاد نمونه شده و در سال 1386 نشان درجه یک پژوهش دانشگاه تهران و سپس از طرف وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان پژوهشگر برجسته در هنر و فرهنگ اعلام گردید. در همین سال سازمان میراث فرهنگی هم از او تجلیل به عمل آورد. استاد تا کنون در دانشگاه تهران بالغ بر 25 طرح تحقیقاتی اجرا کرده و بعضی از طرحهای تحقیقاتی وی«نمونه» شناخته شده است.
او تا کنون بالغ بر 100 کتاب در زمینه های هنر و ادب و تاریخ ایران منتشر کرده و چندین کتاب وی از جمله «هنر و معماری اسلامی» در سال 1378، کتاب «تیموریان»از سلسله انتشارات دانشگاه کمبریج، در سال 1379، کتاب «معماری جهان اسلام» در سال 1380 به عنوان کتاب سال دانشگاهی شده است. «کتاب نمایش در دوره صفوی» وی پس از انتشار در سال 1385 از طرف سازمان میراث فرهنگی مورد تقدیر قرار گرفت و در سال 1386 کتاب سال دانشگاهی شد و به عنوان کتاب تقدیری کتاب سال در سال 1386 اعلام گردید. کتاب نگارگری استاد به عنوان کتاب برگزیده فصل سال 1389 برگزیده شد. علاوه بر این، وی تا کنون بالغ بر 100 مقاله علمی-پژوهشی در مجلات ادواری منتشر کرده و بعضی از مقالات وی جایزه بهترین مقاله سال را از آن خود کرده است. تاکنون ده ها پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری با راهنمایی آژند به انجام رسیده است و بعضی از پایان نامه ها در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان تحقیق برجسته سال شناخته شده است.
علاقه آژند در زمینه تحقیقات،هنر و فرهنگ است. در این قلمرو آثاری چشمگیر از او منتشر شده است. که از جمله کتاب های «مکتب نگارگری تبریز و قزوین و مشهد»، «مکتب نگارگری اصفهان»، «مکتب نگارگری هرات» و «مکتب نگارگری شیراز» از انتشارات فرهنگستان هنر در حد خود منحصر به فرد است، چون در این خصوص، چه و چه در خارج از کشور، تحقیقی مستقل صورت نگرفته است. دکتر آژند در سال 1388 یکی از ده دانشمند جهان اسلام اعلام شد که در قلمرو هنر بیشترین فعالیت، مقاله، کتاب و ارجا ع به آثارش را داشته است. وی در سال 1389 از طرف وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان پژوهشگر برجسته کشوری معرفی شد.