بیوگرافی سیداحمد خمینی

سید احمد خمینی

سید احمد مصطفوی متولد 24 اسفند 1324 معروف به سید احمد خمینی، دومین پسر سید امام خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، بود. او در سال‌های پیش و پس از انقلاب اسلامی، نقش مهمی در سازماندهی روابط امام با مسئولان و یاران انقلاب ایفا کرد. سید احمد خمینی نماینده دوره دوم مجلس خبرگان رهبری، عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای عالی امنیت ملی و شورای عالی انقلاب فرهنگی بود.

کودکی و نوجوانی

سید احمد مصطفوی در 24 اسفند 1324 هجری خورشیدی در شهر قم متولد شد. پس از پایان دوره ابتدایی، به تحصیل در علوم مدرن پرداخت. او به ورزش فوتبال علاقه‌مند شد و همزمان با تحصیل، عضو تیم فوتبال قم گردید و مدتی نیز کاپیتان این تیم بود.

پس از گرفتن دیپلم در رشته علوم طبیعی، به تحصیل علوم دینی روی آورد. البته پیش از آن نیز، همزمان با تحصیلات مدرن، مقدمات علوم حوزوی را فرا گرفته بود. او دو دوره مقدمات و سطح حوزه علمیه را گذراند و همزمان به تدریس سطوح قبلی اشتغال داشت؛ سپس دروس خارج فقه و اصول را آموخت.

برخی از استادان حوزوی او عبارت بودند از: سید روح‌الله خمینی (خارج فقه)، سید مصطفی خمینی (خارج اصول)، محمد فاضل لنکرانی (خارج فقه)، سید موسی شبیری زنجانی (خارج فقه)، محمد محمدی گیلانی (شرح منظومه)، غلامرضا رضوانی (اسفار)، سید محمد ابطحی کاشانی (سطح و خارج)،

ازدواج و فرزندان

سید احمد خمینی در 11 مهر 1348 با فاطمه طباطبایی، دختر سید محمدباقر سلطانی طباطبایی، ازدواج کرد. حاصل این ازدواج سه پسر به نام‌های سید حسن خمینی، سید یاسر خمینی و سید علی خمینی بود که همه آنان روحانی شدند.

حضور در عراق و شهادت سید مصطفی خمینی

در دوران تبعید امام خمینی، سید احمد بیشتر زمان خود را در قم و لبنان گذراند و گاه برای دیدار والدین به عراق سفر می‌کرد. گذرنامه و مجوز سفر او با وساطت امیرعباس هویدا صادر شده بود.

در آغاز تبعید امام، برای دیدار پدر گاهی به‌صورت غیرقانونی از مرز خارج می‌شد که این امر توجه ساواک را جلب کرد. اسناد ساواک نشان‌دهنده مراقبت شدید از او است. برای مثال، در نامه‌ای محرمانه مورخ 19/8/1344 از رئیس ساواک (ارتشبد نصیری) به ریاست شهربانی کل کشور، دستور داده شده بود که در صورت درخواست گذرنامه توسط او، پیش از اقدام، موضوع به ساواک اطلاع داده شود.

در یکی از سفرها، ساواک هنگام بازگشت او از عراق مطلع شد و دستور مراقبت دقیق صادر کرد. سید احمد در نخستین اقامت خود در نجف (1344-1345)، آموزش دینی را نزد پدر و برادر ادامه داد و پس از حدود پنج ماه، مخفیانه به ایران بازگشت. در مسیر بازگشت، در مرز خسروی بازداشت شد، اما با فریب ماموران، هویت خود را پنهان کرد و آزاد شد.

پس از بازگشت، به تحصیل، دیدار از خانواده زندانیان و تبعیدیان، انتقال پیام‌های امام و تنظیم امور بیت در قم پرداخت. در پایان 1345 دوباره مخفیانه به عراق رفت و این بار عمامه را با دست امام بر سر نهاد.

در دوران امیرعباس هویدا، با پاسپورت قانونی به عراق و لبنان سفر می‌کرد. در سال 1352 به لبنان رفت، با امام موسی صدر درباره مسائل منطقه و شیعیان گفت‌وگو کرد، با مصطفی چمران دیدار داشت و زیر نظر او آموزش نظامی دید.

پس از شهادت برادرش سید مصطفی خمینی، مسئولیت بیت و دفتر امام در نجف را بر عهده گرفت.

دوره تبعید امام خمینی به فرانسه

با تبعید امام از نجف به پاریس، سید احمد همراه او بود. امام در وصیت‌نامه خود تصریح کرده که مشاور اصلی آن سفر، سید احمد بوده است.

در پاریس، علاوه بر تنظیم امور بیت در نوفل‌لوشاتو، برگزاری مصاحبه‌های مطبوعاتی، ترجمه و جلوگیری از تحریف پیام‌ها، ارتباط گسترده گروه‌های مختلف با امام را برقرار می‌کرد.

ورود به ایران همراه امام خمینی

در 12 بهمن 1357 همراه امام در پرواز انقلاب به تهران بازگشت و در مدارس علوی و رفاه مستقر شد. در 10 اسفند 1357 با پدر به قم رفت و زمینه‌های لازم برای هدایت امور انقلاب، تنظیم بیت و ارتباط با مردم و مسئولان را فراهم کرد. او مسئول انتقال دستورهای امام به مراکز مربوطه بود.

دوره یک‌ساله اقامت امام در قم (اسفند 1357 تا بهمن 1358) همزمان با تحولاتی چون رفراندوم جمهوری اسلامی، انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی و نخستین دوره مجلس شورای اسلامی بود. پس از بیماری قلبی امام، به تهران منتقل شدند.

دوران هشت سال جنگ تحمیلی

اخبار جنگ از طریق سید احمد به امام می‌رسید. او پیام‌های سری و علنی امام را در امور نظامی ابلاغ می‌کرد، با شورای عالی دفاع و فرماندهان ارتباط داشت، در جلسات شورا شرکت می‌کرد و دیدار رزمندگان ارتش، سپاه و بسیج با فرمانده کل قوا را برنامه‌ریزی می‌نمود.

پس از درگذشت روح‌الله خمینی

پس از رحلت امام خمینی، سید احمد با حکم سید علی خامنه‌ای، رهبر انقلاب، به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای عالی امنیت ملی و شورای عالی انقلاب فرهنگی درآمد و این عضویت‌ها تا پایان عمرش ادامه داشت.

روزهای آخر: از خاک تا افلاک

صبح 21 اسفند 1373، خبر بستری شدن یادگار امام، ابتدا نگرانی در جماران و سپس در سراسر ایران ایجاد کرد. ساعاتی بعد، خبر رسمی از صداوسیما پخش شد. گزارش‌ها حاکی از عارضه ناگهانی قلبی و تنفسی در خواب بود که منجر به ایست قلب و تنفس و سپس سکته مغزی شد.

همسرش بلافاصله درخواست کمک کرد و با توجه به نزدیکی منزل به بیمارستان بقیه‌الله، او به بخش مراقبت‌های ویژه منتقل شد. پزشکان متخصص به سرپرستی دکتر عارفی و با همکاری دکتر طباطبایی (برادر همسرش) تلاش کردند.

رهبر انقلاب، رئیس‌جمهور، رئیس مجلس و بسیاری از مسئولان به عیادت آمدند. مردم در جماران و اطراف آن گرد آمدند. گزارش‌های پزشکی جز ایست قلبی و اختلال تنفسی و سکته مغزی، چیز دیگری نشان نمی‌داد.

پس از پنج روز تلاش بی‌وقفه پزشکان، سید احمد خمینی در شامگاه 25 اسفند 1373 درگذشت. او که نام و یاد و فداکاری‌هایش همواره در کنار امام خمینی باقی خواهد ماند، در جوار پدرش آرمید. زندگی او دفتری گشوده در کنار کتاب بی‌پایان زندگانی امام است.