کمال الدین جناب
مرحوم کمال الدین جناب

کمال الدین جناب

Kamaloddin Jenab

متولد : 1287
تاریخ فوت : 1385/04/06 - ( 18 سال پیش ) (در سن 98 سالگی)
ملیت : ایران
محل تولد : ایران - اصفهان - اصفهان

کمال الدین جناب

کمال الدین جناب استاد دانشگاه و فیزیک دان و پیشگام فیزیک هسته ای بود. وی مدرک دکتری تخصصی (PhD) خود را ازانستیتو تکنولوژی کالیفرنیا (Caltech) زیر نظر رابرت میلیکان در آمریکا دریافت نمود. چند دوره رئیس دانشکده علوم دانشگاه تهران بود. بر اساس تحقیقات انجمن فیزیک، اولین مقاله فیزیک نوشته شده و منتشر شده در نشریات علمی بین المللی (در سال ۱۹۳۷) از او بود. پدرش، میرسیدعلی جناب صاحب کتاب مهم «الاصفهان» و مادرش سلطنت خانم دولتشاهی (۱۲۵۹) دختر محمدحسین میرزا مویدالدوله (نوه طهماسب میرزا) بود. او تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه گلبهار و تحصیلات متوسطه خود را زیر نظر ضیاءالدین جناب در دبیرستان صارمیه به پایان رساند. سپس یک سال به تدریس پرداخت و سپس به تهران رفت و در دارالمعلمین تهران زیر نظر محمود حسابی به مدت سه سال در رشته فیزیک تحصیل کرد ولی همزمان سرپرست آزمایشگاه های فیزیک و شیمی بود.

وی پس از پایان دوره سربازی در سال ۱۳۱۲ جهت ادامه تحصیل به فرانسه اعزام رفته و از دانشگاه در زمان کوتاهی دانشنامه فیزیک و ریاضی دریافت کرد و در دانشگاه سوربن، دوره لیسانس را نیز گذرانید و عازم آمریکا شد در آمریکا زیر نظر میلیکان فیزیک دان برجسته (که در سال ۱۹۲۳ به دریافت جایزه نوبل نائل آمد) ادامه تحصیل داد و پس از دریافت درجه دکترا، برگشت و به عنوان دانشیار دانشکده علوم به تدریس فیزیک پرداخت (۱۳۱۶هـ. ش) و از همان زمان با ایجاد و تاسیس آزمایشگاه فیزیک اتمی به پژوهش در فیزیک هسته ای و تربیت کارشناس اتمی مبادرت ورزید.وی به عنوان نماینده در اولین کنفرانس بین المللی اتم برای صلح شرکت نمود.

دکتر کمال الدین جناب حدود پنجاه سال به کارهای مهم علمی،پژوهشی و فرهنگی پرداخت. اما محور اصلی تمام فعالیت های وی تدریس در دانشکده علوم و دانشسرای عالی و سایر مراکز علمی کشور بود. کمال الدین جناب اولین بود که دکترا فیزیک هسته ای گرفت و برای پیشرفت این دانش در ایران تلاش فراوانی کرد. در دولت ملی دکتر مصدق وقتی دکتر محمود حسابی وزیر فرهنگ بود، دکتر جناب را به معاونت برگزید. ریاست سازمان تربیت بدنی، ریاست دانشکده علوم، عضو موثر انجمنهای علمی و بین المللی، عضو انجمن فیزیک دانان آمریکا، عضو فرهنگستان واژه گزینی، مدیر کل دبیرخانه دانشگاه از جمله مسوولیت های او بود. کتابها و مقالات زیادی را به رشته تحریر درآورد که درمجلات معتبر جهان به چاپ رسیده است. کتابهای «فیزیک جدید»، «تحقیقات علمی در فیزیک اتمی»، «مکانیک مایعات»، «مکانیک نقاط مادی» از جمله تالیفات اوست. در سال ۱۳۳۳ به دلیل اعتراض به قرارداد کنسرسیوم نفت از دانشگاه برکنار شد، اما پس از مدتی با احترام بیشتر در استقبال بی سابقه دانشجویان به دانشگاه بازگشت. دکتر کمال الدین جناب، به زبانهای انگلیسی، فرانسه، عربی و آلمانی آشنایی کامل داشت. در سال ۱۳۸۳ به عنوان چهره ماندگار فیزیک شناخته شد و از شخصیت علمی – فرهنگی وی تقدیر بعمل آمد. در مرداد ماه سال ۸۵ فیلمی از زندگی او ساخته شد که از تلویزیون سراسری پخش گردید.